Miód spadziowy
Miód ze spadzi iglastej
Źródłem miodu spadziowego jest w województwie podkarpackim obszar naturalnych terenów lasów iglastych, w których udział jodły pospolitej jest dominujący co decyduje o niepowtarzalnych walorach leczniczych i smakowych tego miodu. Zbierany jest on głównie w obrębie siedemnastu nadleśnictw oraz dwóch parków narodowych: bieszczadzkiego i magurskiego, gdzie poziom lesistości kształtuje się od 30 do 80%.
Miód spadzi iglastej (jodłowej – czasem sosnowej i świerkowej) jest barwy ciemnej od brązowej, zielonkawej do prawie czarnej, a po skrystalizowaniu przechodzi w kolor ciemnobrązowy, szary lub zielonkawy. W smaku miody spadziowe są smaczne i łagodne, posiadają żywiczny aromat o zapachu jodły. Ich wyższość nad miodami nektarowymi odznacza się większą zawartością soli mineralnych, białek, aminokwasów, olejków eterycznych. Miody spadzi iglastej charakteryzuje też wysoka aktywność enzymów, większa zawartość ważnych dla zdrowia mikroelementów jak magnez, żelazo, wapń, mangan, miedź. Mnogość składników biologicznie czynnych warunkuje jego szerokie zastosowanie w odżywianiu, profilaktyce i lecznictwie. Nazywany jest więc powszechnie – „miodem królewskim lub papieskim”. Wykazuje on działanie przeciwzapalne, antyseptyczne, wykrztuśne o wysokiej aktywności na bakterie chorobotwórcze. Najlepiej stosować go w schorzeniach:
- górnych dróg oddechowych i płuc,
- chorobach serca, naczyń krwionośnych i nerwicach,
- zaparciach, biegunkach oraz w stanach zmniejszonej odporności organizmu.
Podkarpacki Miód Spadziowy – chroniona nazwa pochodzenia
Korzyści ze stosowania ChNP, ChOG oraz GTS
System oznaczania produktów wysokiej jakości ma służyć ochronie praw producentów i konsumentów. Obie grupy powinny osiągnąć z tego systemu znaczne korzyści.
Korzyści dla producentów żywności (pszczelarzy):
- w przypadku ChNP oraz ChOG nabywają wyłączne prawo do używania nazwy produktu,
- zyskują ochronę przed nieuczciwą konkurencją,
- mają możliwość uzyskania wyższej ceny w porównaniu z podobnymi produktami tej samej kategorii,
- mogą skuteczniej promować wyroby na rynku krajowym i zagranicznym.
Korzyści dla konsumentów:
- dostarczenie rzetelnej wiedzy o pochodzeniu produktów i ich cechach oraz tradycyjnych metodach produkcji,
- gwarancja, że artykuły żywnościowe zostały wytworzone zgodnie ze szczegółową specyfikacją,
- pewność, że artykuły żywnościowe zostały wytworzone zgodnie ze szczegółową specyfikacją,
- możliwość rozpoznania i nabycia przez zainteresowanych konsumentów produktów ze swojego regiony lub innych regionów.
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Żywność Regionalna i Tradycyjna
Tekst zaczerpnięty z załącznika do pisma znak: GI-BRE-rt-4410-30/10
Podkarpacki miód spadziowy – chroniona nazwa pochodzenia (ChNP)
Podkarpacki miód spadziowy na mocy rozporządzenia Komisji (UE) nr 710/2010 z dnia 7.08.2010 r. został wpisany do rejestru chronionych nazw pochodzenia i chronionych oznaczeń geograficznych.
Wyróżnienie produktów chronionych nazwą pochodzenia (ChNP) możliwe jest tylko w odniesieniu do tych produktów rolnych i środków spożywczych, których cały proces technologiczny, tj.: produkcja, przetwarzanie i przygotowanie odbywa się na określonym obszarze geograficznym. Jakość produktu lub jego cechy charakterystyczne powinny być głównie lub wyłącznie związane z tym szczególnym otoczeniem geograficznym i właściwymi dla niego czynnikami naturalnymi oraz ludzkimi.
Obszar geograficzny zbierania podkarpackiego miodu spadziowego
Podkarpacki miód spadziowy może być zbierany jedynie na obszarze 17 nadleśnictw (Rymanów, Komańcza, Lesko, Baligród, Cisna, Wetlina, Stuposiany, Lutowiska, Brzegi Dolne, Strzyżów, Bircza, Dukla, Brzozów, Dynów, Kańczuga, Radymno, Krasiczyn) oraz Bieszczadzkiego i Magurskiego Parku Narodowego.
Zasady kontroli podkarpackiego miodu spadziowego
Produkty, których nazwy zostały wpisane do rejestru chronionych nazw pochodzenia i chronionych oznaczeń geograficznych, przed wprowadzeniem do obrotu podlegają kontroli sprawdzającej zgodność procesu produkcji ze specyfikacją. Specyfikacja produktu sporządzona jest przez grupę producencką i zawiera m.in. takie elementy jak:
- nazwę produktu,
- opis produktu (w tym opis poszczególnych etapów produkcji, surowce użyte do produkcji, zasady pakowania i etykietowania),
- określenie obszaru geograficznego i opis związku produktu z obszarem geograficznym.
Kontrola zgodności procesu produkcji produktu posiadającego ChNP ze specyfikacją ma na celu potwierdzić, że na każdym etapie wytwarzania danego produktu spełnione zostały wymagania specyfikacji. Pozytywny wynik kontroli jest gwarancją wysokiej jakości produktu, co w konsekwencji odgrywa ogromną rolę przy budowaniu zaufania konsumentów i powoduje wzrost popytu na dany produkt. Celem kontroli zgodności ze specyfikacją jest wyłącznie potwierdzenie zgodności procesu produkcji z wymaganiami specyfikacji.
W Polsce kontrolę zgodności procesu produkcyjnego ze specyfikacja produktów posiadających ChNP przeprowadza wojewódzki inspektor Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych lub prywatne jednostki certyfikujące, upoważnione przez ministra właściwego do spraw rynków rolnych do przeprowadzania kontroli, wydawania i cofania certyfikatów potwierdzających zgodność procesu produkcji produktów rolnych i środków spożywczych posiadających ChNP, ChOG lub będących GTS ze specyfikacją oraz akredytowane na zgodność z normą PN-EN 45011 „Wymagania ogólne dotyczące działania jednostek prowadzących system certyfikacji wyrobów”. Producenci podkarpackiego miodu spadziowego zdecydowali, że kontrolę zgodności procesu produkcji ze specyfikacją przeprowadzać będzie Podkarpacki Wojewódzki Inspektor JHARS i Małopolski Wojewódzki Inspektor JHARS (w zależności od właściwości miejscowej).
Kontrola przeprowadzana jest na wniosek producenta. Wniosek o dokonanie kontroli zgodności procesu produkcji produktu regionalnego lub tradycyjnego ze specyfikacją jest dostępny na następujących stronach internetowych:
- www.wrota.podkarpackie.pl/pl/bip/wijhars
WIJHARS w Rzeszowie (tel. 17 853 34 38), - www.wijharskrakow.pl
WIJHARS w Krakowie (tel. 12 623 30 50), - www.ijhars.gov.pl
Główny Inspektorat JHARS (tel. 22 623 29 00).
Kontrola zgodności procesu produkcji produktu posiadającego ChNP ze specyfikacją przeprowadzana jest przed wprowadzeniem tego produktu do obrotu. Po przeprowadzonej kontroli producentom wydawane jest świadectwo jakości potwierdzające zgodność procesu produkcji ze specyfikacją (wydawane przez Wojewódzkiego Inspektora Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych) lub certyfikat zgodności (wydawany przez upoważnioną jednostkę certyfikującą). Dokumenty te uprawniają producentów do wprowadzania do obrotu produktów oznakowanych chronioną nazwą pochodzenia.
System ochrony zarejestrowanych nazw jest systemem otwartym. Oznacza to, że każdy producent, który wytwarza produkty zgodnie ze specyfikacją na określonym obszarze geograficznym, może zwrócić się do organu kontrolnego z wnioskiem o przeprowadzenie kontroli. Po otrzymaniu świadectwa jakości lub certyfikatu zgodności producent uprawniony jest do wprowadzania do obrotu produktów oznakowanych chronioną nazwą pochodzenia.
Nadrzędnym celem kontroli zgodności procesu produkcji ze specyfikacją jest zagwarantowanie, że produkty posiadają wysoką jakość oraz szczególne cechy wynikające z uwarunkowań obszaru geograficznego, z którego pochodzą. Zarejestrowane przez Komisję Europejską nazwy produktów rolnych i środków spożywczych są przypisane wyłącznie produktom wytworzonym zgodnie ze specyfikacja sporządzoną przez grupę producentów. Dzięki uzyskaniu unijnej rejestracji, produkty te podlegają prawnej ochronie przed ich zafałszowaniami. Regularna kontrola powoduje natomiast, że konsument może mieć zaufanie co do jakości i oryginalności tych produktów.
Produkty posiadające chronioną nazwę pochodzenia wyróżniają się spośród innych artykułów spożywczych nie tylko wysoką jakością, ale także rozpoznawalnym pochodzeniem geograficznym, na co w obecnych czasach konsumenci zwracają szczególną uwagę.